MONITOR HISTORYCZNY Przegląd nowości wydawniczych literatury historycznej

Robert J. Knecht : Walezjusze. Królowie Francji 1328-1589

Robert J. Knecht : Walezjusze. Królowie Francji 1328-1589 „Walezjusze rządzili Francją przez 250 lat. Gdy w 1328 roku tron objął Filip VI, Francja nie zaliczała się do europejskich potęg, a znaczna jej część znajdowała się pod panowaniem Anglików. Zwycięstwo w wojnie stuletniej, opanowanie Bretanii oraz Burgundii sprawiały, że za czasów Franciszka I Francja stała się mocarstwem zdolnym rywalizować z imperium Karola V o wpływy we Włoszech. Franciszek...

Barbara Faron : Piastówny na tronach Europy

Barbara Faron : Piastówny na tronach Europy „Córkom i siostrom Piastów kroniki nie zawsze poświęcały dostatecznie wiele uwagi, a jednak zajmowały one ważne miejsce w polityce ojców i braci. Ich małżeństwa były gwarancją sojuszy z Przemyślidami, Arpadami, Rurykowiczami, Askańczykami, Wittelsbachami i innymi dynastiami średniowiecznej Europy. To one nadawały ton życiu kulturalno-religijnemu na dworach mężów, wychowywały przyszłych władców, a niekiedy pośredniczyły w pertraktacjach między członkami nowej rodziny i Piastami....

Robert F. Barkowski : Kijów 1018

„14 sierpnia 1018 roku wielki i bogaty Kijów, stolica Rusi, otworzył bramy przed wojskiem polskim i poddał się Bolesławowi Chrobremu. Wydarzenie to było ukoronowaniem błyskawicznej wyprawy kijowskiej polskiego księcia. Oficjalnie za powód wyprawy podano chęć ponownego osadzenia na tronie kijowskim wygnanego uprzednio starszego brata Jarosława, a zięcia Chrobrego, Światopełka oraz uwolnienie z ruskiej niewoli żony wygnańca, nieznanej z imienia córki polskiego władcy. Polskie siły zbrojne wspomagane kontyngentami...

Marek Gajewski, Adam Dobroński : Białystok 1920

„To kolejna książka z serii popularnych publikacji poświęconych bitwom wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. 28 lipca 1920 r. prący na zachód bolszewicy zajęli Białystok. Zainstalowali w nim Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski z Marchlewskim, Dzierżyńskim i Konem na czele, który po zajęciu Warszawy miał się stać rządem Polskiej Republiki Rad. Wkrótce karta wojny odwróciła się i w efekcie polskiej kontrofensywy 22 sierpnia brawurowym nocnym atakiem zajął miasto 1. pułk...

Witold J. Ławrynowicz : Amiens 1918

„Wielka Wojna trwała już cztery lata i zdawała się nie mieć końca. Zginęły miliony żołnierzy, wystrzelono dziesiątki milionów pocisków artyleryjskich i niezliczoną ilość amunicji karabinowej, wypuszczono tony gazów trujących, a końca wojny nie było widać. Kolejne bitwy przesuwały front o kilka, kilkanaście, czasem kilkadziesiąt kilometrów w tę lub tamtą stronę, ale żadna ze stron wojujących nie była w stanie uzyskać decydującego zwycięstwa. Zarówno Państwa Centralne jak też...

Jakub Staszak : Rawicz 1919

„Czyn zbrojny powstania wielkopolskiego nie ma szczęścia w trafianiu do zbiorowej świadomości Polaków. O ile legionowa maciejówka czy błękitny mundur armii Hallera są dość powszechnie znane, to przybrana biało-czerwoną rozetką feldmyca czy późniejsza wielkopolska rogatywka wciąż muszą przebijać swą drogę do narodowej pamięci. Podobnie jest z powstańczymi bitwami. Trwające ponad półtora miesiąca walki, w których uczestniczyła artyleria i pociągi pancerne, ciągle nie są powszechnie znane, a nierzadko...

Piotr Żurek : Słowenia w walce o niepodległość (1980–1992). Wyjść z cienia Jugosławii

„Monografia ta jest kontynuacją książki Słowenia pod rządami Tity (1945–1980). W cieniu Jugosławii (Kraków 2017) i stanowi z nią spójną całość. Wszystkie prace naukowe autora dotyczące Słowenii powstały w ramach badań prowadzonych na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej (ATH). Zasadniczym zamiarem niniejszej publikacji było przedstawienie dziejów Słowenii w okresie rozpadu Jugosławii. Tutaj początkową cezurę wyznacza data śmierci Josipa Broz Tity, a końcową moment secesji, wojny dziesięciodniowej...

Jerzy Łojek : Pisma wybrane. Wiek XVIII. Część I. Polityka zagraniczna Sejmu Wielkiego

„Głównym polem zainteresowań Jerzego Łojka jako historyka był polski wiek XVIII. „Stulecie świateł” przyniosło wielką tragedię Rzeczypospolitej – unicestwionej w myśl zasad rozbioru „całkowitego, ostatecznego i nieodwołalnego”, jak głosiła preambuła do antypolskiej tajnej konwencji prusko-rosyjskiej z 9 stycznia 1797 roku. Dlaczego tak się stało? Czy bieg wypadków był nieunikniony? Co o tym wszystkim może powiedzieć historyk? Interpretacja Łojka wciąż wywołuje spór wśród historyków. Wznowienie jego prac Geneza i upadek...

Damian K. Markowski : Dwa powstania. Bitwa o Lwów 1918

„Duchowa stolica ziem polskich w ogniu walk Pasjonująca historia dramatycznej bitwy o wielonarodowy Lwów Pierwszego listopada 1918 roku we Lwowie wybucha powstanie zbrojne koordynowane przez tajny Ukraiński Komitet Wojskowy. Skierowane jest bezpośrednio przeciwko upadającym władzom austriacko-węgierskim, jednak nie mniej ważnym celem staje się udaremnienie zajęcia Lwowa przez polskie władze. W obronie polskich interesów występują samorzutnie pojedyncze grupy wojskowych oraz ochotników cywilnych. Miasto staje się terenem zaciętej walki,...

Ryszard Kaczmarek : Powstania śląskie 1919-1920-1921

„Był 15 sierpnia 1919 roku. Oczekujący od wielu godzin na wypłatę tłum górników stracił cierpliwość i wtargnął na plac mysłowickiej kopalni. Oddziały niemieckiego Grenzschutzu otworzyły ogień do nieuzbrojonych ludzi. Według oficjalnych danych zginęło sześć osób, w tym dwoje dzieci, a mysłowicka masakra stała się iskrą, która rozpoczęła otwarty konflikt o najcenniejsze i najlepiej rozwinięte gospodarczo ziemie zamieszkałe wówczas przez Polaków. Ryszard Kaczmarek, niezrównany znawca historii Ślązaków, określa...

Kazimierz Sokołowski : Dziennik 1920

„Dziennik 1920 ukazuje słowami dziewiętnastolatka obyczajowość polskiej inteligencji sprzed stu lat. Jest niezwykłym świadectwem postrzegania odpowiedzialności wobec Ojczyzny, prawdziwą lekcją patriotyzmu, bardzo potrzebną nam wszystkim – współczesnym Polakom. […] Dziennik pokazuje z jednej strony dziewiętnastolatka sprzed prawie wieku podobnego, w pewnym stopniu, do współczesnego młodego chłopca, z drugiej natomiast człowieka znacznie bardziej dojrzałego – prawdziwego patriotę, dla którego Ojczyzna jest największą wartością. Szczęśliwy bieg historii sprawił, że dzisiaj młodzież...

Janusz Małłek : Historia Norwegii (do roku 1814)

„„Historia Norwegii (do roku 1814)” to pierwsza na polskim rynku wydawniczym akademicka książka poświęcona dziejom tego kraju. To poniekąd także duża część historii całej Skandynawii, gdyż na przestrzeni wieków Norwegia niejednokrotnie dzieliła wspólną historię z Islandią, Danią i Szwecją. Autor wychodzi od pradziejów Norwegii, przedstawia wyprawy wikingów, początki państwa norweskiego, walki o utrzymanie jedności państwa czy proces chrystianizacji. Następnie omawia dzieje monarchii, wojen domowych, unii politycznych oraz...

Chris McNab : Armia Hitlera.

„Wehrmacht i inne związane z nim formacje w bogato ilustrowanej monografii. Hitlerowski Wehrmacht narodził się w pozornie najbardziej niesprzyjających okolicznościach. Po zakończeniu pierwszej wojny światowej oraz rozwiązaniu towarzyszących wchodzeniu w okres pokojowy sporów zwycięscy alianci w czerwcu 1919 roku, na mocy traktatu wersalskiego, narzucili Niemcom wiele restrykcji. Niemieckie wojska, złożone z prawie ośmiu milionów żołnierzy, miały zostać zredukowane do bardzo niewielkich sił zbrojnych – postanowiono, że do...

Chris Wickham : Średniowieczna Europa

„Frapująca i przystępna synteza wiedzy o średniowieczu – epoce, w której tworzyły się fundamenty współczesnej Europy. Chris Wickham ze swadą i klarownie opisuje trwające tysiąc lat średniowiecze – epokę obfitującą w burzliwe wydarzenia i przełomowe przemiany. Prezentuje świat władców, papieży, mistyków, teologów i rycerzy, ale też mieszczan, kupców i chłopów. Pokazuje ekonomiczne i polityczne podstawy średniowiecznej Europy, a także wzorce zachowań i różne aspekty średniowiecznej kultury. W...

Chris McNab : Orły Hitlera.

„Bogato ilustrowana historia sił lotniczych Trzeciej Rzeszy. Podobnie jak wiele innych elementów niemieckiej machiny wojennej, Luftwaffe stanowiło ukoronowanie osiągnięć niemieckiego programu zbrojeniowego. W latach 20. i na początku lat 30. niemieckie lotnictwo wojskowe  działało w utajnieniu, wobec surowych restrykcji w dziedzinie zbrojeń narzuconych Niemcom na mocy traktatu wersalskiego. A jednak za sprawą  znajdujących się za granicą biur konstrukcyjnych, cywilnych linii lotniczych oraz nazistowskich klubów szybowcowych zalążkowe siły...

Tim Newark : Pogromcy Hitlera. Architekci zwycięstwa

„Jak inżynierowie wygrali drugą wojnę światową. Wodzowie, nawet genialni i operatywni, sami nie wygrają wojny. Ta książka pozwala docenić wysiłek wojenny ludzi drugiego planu, których profesjonalizm i pomysłowość pozwoliły aliantom powstrzymać, a w ostateczności pokonać armię Hitlera i jego koalicjantów.  Bohaterami tej książki nie są dowódcy stojący na czele alianckich sił zbrojnych ani żołnierze na polu walki, ale ci, którzy wymyślili, jak w praktyce osiągnąć cele wyznaczone...

Geoffrey Hindley : Saladyn. Pogromca Chrześcijaństwa

„Błyskawiczny awans, podboje, intrygi, rycerskość i honor – oto opowieść o jednym z najsłynniejszych wodzów w historii świata. W długiej historii konfrontacji chrześcijańskiego Zachodu ze światem islamu Saladyn jest jedną z nielicznych postaci, które nawet wrogowie darzyli szacunkiem. Ten obdarzony wyjątkowym talentem politycznym, świadomy swych celów przywódca zjednoczył skłócone ze sobą kraje muzułmańskie. Podbił większość państw krzyżowców i zmierzył się z królem Anglii Ryszardem Lwie Serce w...

Ross Cowan : Ku chwale Rzymu.

„Wojownicy imperium w szeregach armii słynęli z żelaznej dyscypliny, ale byli też indywidualistami – wspaniałymi wojownikami, którzy zdobywali sławę w pojedynkach. Kierowało nimi pragnienie stania się bohaterem. Publicznie chwalili się bliznami po ranach odniesionych w walce. Ci sami ludzie wojny czytali z zapałem dzieła filozofów, spisywali wojenne dzieje i recytowali poezję. Autor przedstawia tych nie znających litości dla wroga bohaterów, którzy przyłączyli rozległe tereny do Imperium Rzymskiego....