Dwory arcybiskupów gnieźnieńskich do 1493 r. Struktura, urzędy, ludzie : Łukasz Włodarski
Dwory arcybiskupów gnieźnieńskich do 1493 r. Struktura, urzędy, ludzie : Łukasz Włodarski
Opis książki historycznej Łukasza Włodarskiego pt. Dwory arcybiskupów gnieźnieńskich do 1493 r. Struktura, urzędy, ludzie : Monografia Dwory arcybiskupów gnieźnieńskich do 1493 r. Struktura, urzędy, ludzie stanowi niespotykane dotychczas w historiografii polskiej ujęcie problematyki średniowiecznych dworów biskupich. Przedstawiono w niej zarówno strukturę dworów arcybiskupich w XIII–XV wieku, kompetencje i kwalifikacje urzędników, jak i skład osobowy poszczególnych dworów. W pracy starano się również ukazać urzędników dworskich oraz dworzan jako grupę społeczną, prezentując tym samym pochodzenie społeczne i geograficzne tych osób, ich wykształcenie, ewentualną wcześniejszą lub późniejszą karierę, liczebność poszczególnych dworów oraz ówczesną hierarchię urzędniczą. Ponadto podjęto próbę całościowego zestawienia biogramów osób związanych z dworami arcybiskupimi.
Wstęp / 9
Przedmiot i zakres pracy / 9
Baza źródłowa / 14
Stan badań / 16
Rozdział I. Definicja dworu biskupiego / 19
Definicje dworu biskupiego / 20
Średniowieczny dwór biskupi – specyfika realiów polskich / 36
Szkice biograficzne arcybiskupów gnieźnieńskich / 48
Rozdział II. Struktura dworów / 55
Urzędnicy arcybiskupa czy urzędnicy dworu arcybiskupiego? / 55
Urzędy i funkcje na dworach arcybiskupich w rozwoju chronologicznym / 57
Cześnik (pincerna) / podczaszy (subpincerna) / 58
Klucznik (claviger) / 62
Komornik (camerarius) / podkomorzy (subcamerarius / succamerarius) / 62
Koniuszy (agazo) / podkoni (subagazo) / 65
Krajczy (incisor) / 67
Kuchmistrz (magister coquine) / 69
Łowczy (venator) / 71
Marszałek dworu (marsalcus curie) / 72
Pokojowiec (cubicularius) / 83
Skarbnik (thesaurarius) / podskarbi (vicethesaurarius) / 85
Spowiednik (confessarius) / 97
Stolnik (dapifer) / podstoli (subdapifer) / 97
Kanclerz (cancellarius) / podkanclerzy (subcancellarius) / 99
Dworzanie (familiares) / 122
Rozdział III. Dwór arcybiskupi jako grupa społeczna / 147
Pochodzenie społeczne i geograficzne / 148
Wykształcenie / 150
Kariera / 154
Liczebność dworów / 156
Hierarchia urzędów / 157
Rozdział IV. Biogramy dworzan / 166
Zakończenie / 203
Aneks 1. Urzędnicy dworscy i dworzanie arcybiskupów gnieźnieńskich (XIII–XV w.) / 209
Aneks 2. Urzędnicy dworscy i dworzanie poszczególnych arcybiskupów gnieźnieńskich (XIII–XV w.) / 215
Bibliografia / 225
Wykaz tabel / 242
Książka historyczna ukazała się nakładem wydawnictwa Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika.
