Agnieszka Teterycz-Puzio : Konrad I Mazowiecki – kniaź wielki lacki

Książę Konrad, syn Kazimierza Sprawiedliwego, wnuk Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Mazowiecki, ma złą opinię w historiografii, jako książę, który sprowadził na polskie ziemie Zakon Krzyżacki. Źródła jednak, z zależności od miejsca ich powstania, dają dwa sprzeczne ze sobą obrazy Konrada I Mazowieckiego, jako wielkiego, sławnego, chrześcijańskiego władcy, albo księcia tyrana i okrutnika. Działalność Konrada Mazowieckiego bez wątpienia miała wpływ na losy państwa polskiego. W książce podjęto próbę weryfikacji czarnej legendy tego księcia, poprzez przyjrzenie się jego działalności, ukazanie jego osobowości, stosunku do rodziny, sojuszników i współpracowników. Niewątpliwie Konrad Mazowiecki to jedna z barwniejszych postaci polskiego średniowiecza – władca wyrazisty i kontrowersyjny.

Spis treści

Wstęp

I. Lata dzieciństwa i wczesnej młodości księcia Konrada Mazowieckiego

1. Dom rodzinny
2. Małoletni bracia pod opieką matki
3. Objęcie przez Konrada I władzy na Mazowszu i Kujawach

II. We współpracy z bratem?  Polityka Konrada Mazowieckiego w latach 1205-1227

1. Ruś halicko-włodzimierska w planach Leszka Białego i Konrada Mazowieckiego
   1. Sytuacja polityczna u progu rządów Konrada Mazowieckiego
   2. Bitwa pod Zawichostem i jej następstwa
   3. Zawarcie małżeństwa Konrada Mazowieckiego z księżniczką ruską Agafią
   4. Postawa mazowieckiego możnowładztwa w okresie rywalizacji małopolsko-węgierskiej o Ruś. Rola  Awdańców w Małopolsce i na Mazowszu
   5. Wydarzenia roku 1221. Porozumienie Konrada Mazowieckiego i Daniela halickiego
2. Polityka Konrada Mazowieckiego wobec Prusów

2.1. Wokół konfliktu księcia Konrada z wojewodą Krystynem

2.2.Konrad i jego mazowieckie otoczenie z lat 1218- 1227 wobec problemu pruskiego

• Napady Prusów i zbrojne wyprawy odwetowe na początku lat 20-tych XIII w.
• Sprowadzenie zakonu krzyżackiego na ziemie polskie.
• Wydarzenia w Gąsawie w 1227 r. i ich znaczenie dla polityki Konrada Mazowieckiego

III. Działalność Konrada I Mazowieckiego w latach 1227-1243 – Kraków czy ziemia chełmińska?

1. Konrad Mazowiecki wobec działalności zakonu krzyżackiego
2. Walki i działania dyplomatyczne w okresie zabiegów  o Kraków w latach 1227-1241.
   1. Kwestia praw do tronu krakowskiego
   2. Negocjacje i pierwsze zbrojne próby opanowania Małopolski.
   3. Ochłodzenie relacji z Danielem halickim. Konflikt z Kazimierzem kujawskim. Sprawa kanonika Jana Czapli.
   4. Zwolennicy rządów Konrada I w Małopolsce.
3. Dzielnica mazowiecka w okresie walk o Kraków
   1. Mazowieckie otoczenie książęce w latach 30-tych XIII w.
   2. Lokacja Płocka
   3. Rola księżnej Agafii
4. Konrad I władcą Małopolski

IV. Lata 1243-1247. Za wszelką cenę po Kraków

1. Otoczenie Konrada w latach 1243-1247
2. Działalność polityczna Konrada Mazowieckiego w latach 1243-1247

V. „Kniaź wielki lacki” – bilans rządów

1. Działalność Konrada Mazowieckiego w świetle opinii dziejopisarzy i historyków

2. Próba oceny

• Sprowadzenie krzyżaków
  • Cel nadrzędny: Kraków
  • Sprowadzanie najazdów ruskich i pogańskich na ziemie polskie
  •  „Wielkie Mazowsze” i jego mieszkańcy

3. Zakończenie

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Avalon.